Neden Yavaş Okuyorum

Neden Yavaş Okuyorum

Eğitimle geçen onca yıla rağmen, okuma hızımız neden tam olarak artmıyor ?  Dahahızlı okuma konusunda bilmemiz gerekenler mi var ?  Geçmişte okuma hızımızla ve becerimizle ilgili yanlış giden tam olarak nedir ? Okul yıllarımızda hızlı okumamıza engel olan beş tuzağı yazımızda bulacağız.

Sessiz Okuma (İçinden Okuma)

Bu talihsiz alışkanlığın pençesindeki okuyucuların okudukları her kelimeyi duyma sorunu vardır.  Hızlı okuma için gördüğünüz her kelimeyi seslendirmeye gerek yoktur. Gözlerinin sayfada gördüğü şey zihinde telaffuz ediliyor aslında sesle değil. Meydana gelen olay, sayfada görsel algılanan sözcüklerin okuyucunun kafasında yankılanan sesler gibi olmasıdır. Hızlı okuma tekniğinde ise sözcükler sembol olduğu için aslında görsel bir imajdır ve onları görsel bir imaj olarak algılamak yeterlidir.

Sessiz okuma, hızlı okumanın önünde şöyle engel olmaktadır, kelimelerin anlamlı öbekler olarak birlikte değil de tek tek dikkate alınması yüzünden okuma hızınıdüşürür. Kelimenin kafamızın içinde bir yerde duyana kadar zihnimizin yoluna devam etmesine izin vermeyiz. Bu alışkanlık çoğu kez anaokulunda ya da birinci sınıfta okumaya başladığımız ilk dönemlerden kaynaklanır ve hızlı okuma yetimizi kullanmada bir engeldir. O günlerde sayfadaki her kelimeyi öğretmenimizi e sınıf arkadaşlarımıza yüksek sesle okuyabilmek bizi gururlandırıyordu, bugün ise hızlı okumamızda bir fren.

Dakikada 175-225 okuma hızında okuyoruz oysaki hızlı okumada sessiz okuma unsuru olmadan fiziksel ve zihinsel kapasitemizin bu hızın kat kat üstünde hem de daha ileri bir anlama yeteneğiyle olduğunu göz önünde bulunduralım. Kilit noktası kelimeleri zihnimizde tek tek duymaktan ziyade, hızlı okumada kelime gruplarını görmeyi öğrenmekte yatıyor.  Sessiz okuma hızlı okumanın önünde en büyük engel çünkü kelimeleri tek tek değil büyün bir parça olarak ele almayı imkansız hale getirerek okuma hızını düşürüyor.

Geriye dönüp okuma

Hızlı okuma engelleyicilerin biriside geriye dönüp okumak. Bu okuyucular okudukları paragrafa veya sayfada cümle cümle geri dönüp tekrar etme alışkanlığına sebep olur. Hızlı okuma prensiplerine göre bir yazıyı defalarca geri dönmenize gerek yoktur. Bir cümlenin belki 3-4 kelimelik bir cümle içeriğini görüp kavradıktan sonra okuyucunun gözü yeni materyale geçmeden önce alışkanlıkla aynı cümleye yada öncekine geri kayar. Bu bir adım ileri, iki adım geri okuma yaklaşımı sadece tek bir sayfayı bile birkaç saniye yerine birkaç dakikada tamamlanan bir işi haline getirir. Araştırmacılar hızlı okuyamayan kişilerin her sayfada, sayfayı okuyana kadar yaklaşık yirmi defa bir önceki ifadeye geri döndüklerini göstermişlerdir.

Bu şekilde geri döndüğü için hızlı okumayanlar, çoğu zaman bunu, kendilerine şöyle derler: okuduğunu anladığından eminmisin ? Bak, bir şey atlamadığın değil mi? Az önce ne okudun ? Ondan önce ne olmuştu ? diye sorup duran suçlayıcı bir içse sese tepki olarak yaparlar. Hızlı okumayı ve algılamayı geliştirmek için bu sesleri susturmak ve söylediklerine kulak asmamak gerekiyor. Suçlayıcı kodun yerini alan yeni kod yada iç ses şöyle söyler Tabii ki anlıyorum ve bu anlayışı arttırmak için hızlı okumaya devam ediyorum. Başka bir deyişle, hepimiz elde edemiz anlamın zaten okuyup geçtiğimiz paragraflarda ce cümlelerde değil okuduklarımızın bir adım önünde, bir sonraki paragrafa, bir sonraki sayfada olduğuna inanmalıyız. Böylelikle kendimizi bir kaç saniyede bir sinirli bir şekilde omzunun üzerinden bakıp nerede olduğunu görmeye çalışan kimseler gibi görmektense hiç durmadan hızlı keşfe doğru ilerleyen kaşifler gibi görebiliriz.

Konsantrasyon eksikliği

Bazı okuyucular özeleştiriyi saplantı haline getiriliyorlar: “Benim zihnim tam bir süzgeç. Birkaç cümle okuyorum ve okuduğumu hemen unutuyorum. Çok nadir yaşanan kısa süreli hafıza kaybı sorunları dışında yeni okuduğumuz her şeyi unutmak gerçek değil, kaygılarımızın bir ifade şeklidir. Daha ilk hızlı okuma derslerinizde tecrübe edeceğiniz üzere, okuduklarınızın çoğunu aklınızda tutabilir ve üzerinde konuşabilirsiniz. Dahası, yazarın düşünmediği yada tahmin etmediği orijinal bakış açıları yakalamak için okuduklarımızın bir kısmını kendi fikirlerinizle birleştirebilirsiniz. Diğer bir deyişle, sadece yazarla düşünme değil, kendi saklı anlamlarınızı ve hükümlerinizi  şekillendirmek için yazarın bir adım önüne geçme yeteneğine sahipsiniz.

Eğer konsantrasyon eksikliğinden şikayet ediyorsanız iki yaygın hatandan birini yapıyorsunuzdur. Birincisi, okurken paralel işlem yapmaya çalışıyor, yani gözleriniz sayfadan ayırmazken aklınızı birtakım farlı düşüncelerle meşgul ediyor olabilirsiniz. Sözde bir sayfayı okurken özel bir randevuyu düşünüyorsanız, öğle yemeği için zihninizden menü seçimleri yapıyorsanız, gerçekten konsantrasyon eksikliği yaşayabilirsiniz. Hızlı okuma tekniği, eğer hakkını verirseniz konsantrasyon eksikliğini engelini ortadan kaldıracaktır.

İkincisi, konsantrasyon eksikliğiyle karşılaşan okuyucular, çocukluk döneminde “Az önce okuduğunu anlat bakalım. Öğrendiklerini noktasına virgülüne kadar tekrar edebilir misin ?” diye ısrar eden bir öğretmenin yada ebeveynin sıkıntısını çekmiş yetişkin mağdurlar olabiliyorlar. Okuma ezber tekrarı yada sayfanın resmini çekmek demek değildir. Böyle bir tekrarı yapabilmek yada anlık hatırlamayı başarabilmek için bilinçaltında bile olsa kendi kendimizi öfkelendirmek, ulaşmaya çalıştığımız konsantrasyonu dağıtmanın kesin formülüdür. Hızlı okuma ve hatta herhangi bir etkili okuma, sayfa bize kendi kendini açıklarken anlam akışındaki yolumuzda rahatlamamızı sağlar. Süper bir hızlı okuyucu hızlı okumayı  su içmeye benzetiyor.  Suyu sizi tatmin edecek hızda içersiniz, yutma süreci hakkında aşırı bir endişe duymazsınız. Eğer yutma yada okuma sürecini çok fazla düşünürseniz boğulabilirsiniz.

Tek vites okuma

Dağ  bisikletiniz yada arabanız gerek dik bir yolu tırmanırken gerek yokuş aşağı salınırken viteslerini mevcut duruma göre ayarlıyor. Oysa salyangoz tempolu okuyucular tek vitese saplanıp kalıyor, yani okuma hızlarını eldeki okuma malzemesinin zorluğuna yada önemine göre ayarlamıyorlar. Bir çeşit hastalık yada yaranma için yeni bir ilaç kullanmayı düşünüyorsak reçetenin yanında ilacın kullanımına dair açıklamaların ve kullanmama uyarılarının bulunduğu ek bilgi sayfasını yavaş ve dikkatli bir şekilde okuyabiliriz. Ancak, mikroskobik, hayat memat bir okuma hızı Stephan King romanı için kesinlikle uygun değildir. Hatta bir tek romanı bir haftada veya daha uzun bir süreçte tekrar tekrar işaretlerken eşinizin, sevgilinizin, kız yada erkek arkadaşınızın komodinin üzerindeki birçok kitabı bir solukta bitirivermesine inanmayarak başınızı sallamış olabilirsiniz.

Yeni bir şey öğrenmeye karşı tutumunuz

Son olarak siz, hiç kimsenin sizi yeni zihinsel kazanımlara teşvik etmediği, hiç ilerleme kaydetmediğiniz rahat hiç ilerleme kaydetmediğiniz rahat bir yaşam sürüyor olabilirsiniz. Hiç kimse sizi daha hızlı okumaya, bir romanı bir hafta değil de bir akşamda bitirmeye, ya da işinizi eve taşmaktansa ofiste tamamlamaya zorlamıyordu. Eğer hayatta baskının olmadığı böyle bir dönem yaşıyorsanız ne kadar şanslısınız vehızlı okuma gibi yeni, heyecan verici ve ödüllendirici bir beceriyle ilgilenmek için nasıl bir ideal zamandasınız. Hızlı okuma ile öğrenmenin yeni alanlarına hızlı sıçrayışlar yapabilirsiniz. ! Bazılarımız öğrenmek için risk almanın, yeni bir beceri geliştirmenin yada bilgi yapısı edinmenin nasıl bir şey olduğunu hatırlamak için üniversite günlerine geri dönmek zorunda kalıyor. Yeni bir şey öğrenme konusunda fobiniz varsa durumunuz motivasyonunuzu ve nihai başarınızı kırabilir. En iyisi hızlı okumayla ilgili yeni öğrenime milyonlarca kişiye olduğu gibi size de umulmadık avantajlar ve eğlence kazandırmayı vaat eden bir macera olarak yaklaşmanızdır. Hızlı okuma konusunda bilgilenerek farkındalık kazanmanız, hızlı okuma tekniklerine yönelik aşamaları anlamanız ve önemli uygulama okuma tekniklerine titizlikle başlayıp odaklanmanız için sizi isteklendirecektir.